Quack Quack,
Quack: Ngày xửa ngày xưa, có năm ông thầy bói xem voi …
Vì bị mù nên mỗi ông chỉ sờ được một bộ phận của con voi. Sờ xong, mỗi ông liền phán con voi có một hình thù khác nhau. Người sờ được chân thì bảo nó giống cái cột đình. Người sờ được đuôi thì bảo nó giống cái chổi xể … Và cứ thế năm ông cãi nhau rồi đánh nhau xứt đầu mẻ trán.
Quack Quack: Khi ‘thầy bói’ đi làm.
Họ không mù nhưng cũng không nhìn thấy. Họ sẽ nói những điều họ phỏng đoán hoặc tưởng tượng, rồi tin tưởng tuyệt đối vào những điều ấy. Hậu quả ‘các ông thầy bói’ gây ra là rất lớn, nhưng nhiều người vẫn tiếp tục trả tiền để được nghe những điều họ muốn nghe. Chừng nào khách hàng còn muốn tiếp tục nuôi dưỡng ảo tưởng trong họ, thay vì nhìn vào sự thật; thì các ‘thầy bói’ hẵng còn giàu lắm.
Nhưng may thay, cuộc đời cũng có những người khác … Họ không ngừng học hỏi và phát triển bản thân để giải quyết vấn đề của người khác. Trước khi kê một đơn thuốc, người bác sỹ đã thực hiện những xét nghiệm cần thiết để đảm bảo phỏng đoán của mình là gần nhất với sự thật. Trước khi vẽ một ngôi nhà, người kiến trúc sư cũng phải học kỹ thuật xây dựng, rồi tìm hiểu bối cảnh về khí hậu, hướng gió, hướng nắng, thiên nhiên, kiến trúc địa phương và nhu cầu gia chủ.
Họ là những người tìm kiếm sự thật. Và vì gắn với sự thật nên những gì họ làm có ý nghĩa lâu dài với nhân loại như một người bệnh khỏi bệnh, những căn nhà đẹp thách thức thời gian, những món ăn ngon, những bản nhạc hay …
Họ cũng có thể không giàu, bởi vì những gì họ thấy hoặc nói có thể không giống những gì xã hội trân trọng ở thời điểm hiện tại. Tuy nhiên, những hành động nhỏ bé ấy vẫn là tiêu biểu cho khát vọng cao nhất con người, như nhà vật lý học Neil deGrasse Tyson từng nói “mục đích cuối cùng của khoa học là đi tìm sự thật khách quan”.
Quack Quack Quack: Để cho đôi mắt được nhìn, bầu trời trong vắt đi tìm làn mây!
Chỉ là nhìn thấy sự thật thôi mà cũng khó vậy ư?
Hầu hết chúng ta đều có rất nhiều niềm tin và suy nghĩ cố định vào một điều gì đó. Điều này có thể dễ dàng nhận ra qua những từ “phải”. Đến tuổi này là phải kết hôn. Mình phải giàu rồi mọi thứ khác tính tiếp. Mình phải đi thật nhiều nơi cho hoành tráng … vân vân.
Càng nhiều niềm tin thì mình sẽ càng bị cản trở tới gần với sự thật. Có những niềm tin mình có thể nhận thức và chỉnh sửa, nhưng cũng có những niềm tin hoạt động như những phần mềm chạy ngầm hay là AI bị cài đặt từ rất lâu trong não bộ mà mình chưa biết.
Điều này sẽ làm nhiễu năng lực nhìn thấy sự thật của ta, làm ta đưa ra những đánh giá sai và sau đó sẽ là những quyết định sai cho bản thân và những người khác.
Vì vậy, điều đầu tiên chúng ta có thể làm đó là nghi ngờ, đặc biệt là với những nội dung được tạo ra bởi chính tâm trí của mình. Einstein cũng từng nói sự nghi ngờ càng lớn thì sự thức tỉnh càng mạnh.
Từ sự nghi ngờ này, chúng ta sẽ có sự tò mò. Và chính sự tò mò sẽ mở ra những cánh cửa tới những chân trời mới của sự thật.
Nói về sự thật thì chắc là còn nhiều chuyện lắm, nhưng thư hôm nay cũng dài rồi. Nếu bạn đã đọc tới đây thì chắc hẳn một hạt mầm nhỏ cũng đã được gieo trong khu rừng của bạn.
Cảm ơn bạn đã rộng mở với mình và những điều mình chia sẻ. Chúc cho tâm hồn của chúng ta sẽ luôn trong lành và hồn nhiên để đón chào sự thật vào nhà.
Thân mến,
Vịt